Đây là một bài toán hay được chọn lọc .
Cho bảng các ô vuông với hàng và cột . Mỗi ô được đánh một số nguyên dương nào đó sao cho trên bảng không có hai số nào bằng nhau . Cho hai số nguyên dương thỏa mãn . Một số trên bảng được gọi là số xấu nếu số được đánh dấu ở ô đó nhỏ hơn ít nhất số cùng hàng và nhỏ hơn ít nhất số cùng cột . Gọi là tất cả các số xấu trên bảng . Tìm với mọi .
Chứng minh :
Trước hết ta sắp xếp các nguyên dương với
Ở hàng thứ nhất xếp các số
Ở hàng thứ hai xếp các số
……
Ở hàng thứ ta xếp các số
Rõ ràng bảng này thỏa mãn
Ta chứng minh đây là giá trị cần tìm .
Trước hết nếu hoặc thì bài toán hiển nhiên đúng nên ở đây ta xét cho và
Ý tưởng chính ở đây là quy nạp theo số
Nếu thì hiển nhiên và bài toán đang xét trở nên hiển nhiên
Tất nhiên ta có thể dễ dàng kiểm tra một số trường hợp đầu tiên
Giả sử khẳng định đúng với ta chứng minh đúng với
Định nghĩa :
Một ô được gọi là xấu theo hàng nếu số được đánh ở ô đó nhỏ hơn ít nhất số được đánh cùng hàng , tương tự cho ô xấu theo cột là ô nhỏ hơn ít nhất số cùng cột
Xét hàng thứ bất kỳ trên bảng này .Ta kiểm tra được nó có ô là xấu theo hàng .
Vậy trên mỗi hàng ,cột bất kỳ thì có ô xấu theo hàng và ô là xấu theo cột .
Nếu mỗi ô xấu theo hàng trùng với một ô xấu theo cột . Rõ ràng ta có
Vì vậy ta quan tâm đến các trường hợp mà một ô chỉ xấu theo hàng hoặc chỉ xấu theo cột .
Gọi là số xấu theo hàng hoặc xấu theo cột nhỏ nhất trên bảng này
Không mất tỉnh tổng quát giả sử nằm ở ô xấu theo hàng ( rõ ràng nó không xấu theo cột )
Xét cột chứa số trên bảng này
Hiển nhiên ta dễ dàng chứng minh được ô xấu theo cột trong cột chứa số cũng là các ô xấu của bảng
Bỏ đi cột chứa số ta có bảng
Rõ ràng theo giả thiết quy nạp thì
Nên
Bài toán được cm .
Giờ ta có một bài toán họ hàng với bài toán trên .
Cho em trên sân trường . Ta gọi khoảng cách giữa hai em là . Biết rằng nếu khi và chỉ khi là hoán vị của .
Sau khi có hiệu lệnh mỗi em cầm một khẩu súng nước trên tay , bắn vào người đứng gần mình nhất . Sau khi kết thúc người không bị bắn là người thắng .
Tìm tất cả các số nguyên dương để bảo đảm luôn có ít nhất một em là người thắng với mọi cách xếp trên sân .
Chứng minh
Ta sẽ xét là số lẻ . Nó chính là đáp số bài toán , trong trường hợp chẵn sẽ dễ dàng có ví dụ bác bỏ .
Đặt với là một số nguyên dương .
Quy nạp theo . Với thì khẳng định hiển nhiên đúng .
Giả sử nó đúng với , khi thì
Chọn ra hai em sao cho là khoảng cách ngắn nhất giữa em bất kỳ .
Xét tất cả các em còn lại giả sử là
Theo quy nạp trong số các em này có một em là thắng
Xét tam giác có nhỏ nhất .
Ta có không bắn vào và lại thắng ở người kia nên là thắng .
Bài toán được giải quyết .
Một bài toán khác trong ba bài toán hôm nay tôi muốn nói đến
Cho bảng vuông . Mỗi ô trên bảng ta đánh một số hoăc là . Lần lượt gọi là tích tất cả các ô trên hàng và cột .
Tồn tại hay không cách đánh số thỏa
Giải :
Câu trả lời là không tồn tại . Sau đây là chứng minh .
Phản chứng giả sử tồn tại cách đánh như vậy .
Lần lượt trên hàng và cột gọi là số các số ở đó
Hiển nhiên ta có
Ta lại có
Với mọi thì
Gọi là số các số làm cho
Gọi là số các số mà
Gọi là số các số mà
Khi đó hiển nhiên nên
Và hiển nhiên tổng phải là số lẻ . (1)
Ta có đánh giá sau , gọi là số các số trên cả bảng
Khi đó ta có
Với cách gọi trên ta thấy
chính là số các bộ mà gồm , một chẵn một lẻ , hai chẵn , hai lẻ .
Cũng từ đánh giá trên ta có
là số chẵn
Nhận thấy
Trong đó lần lượt là các giá trị gồm , một chẵn một lẻ , hai chẵn , hai lẻ.
Rõ ràng ta có phải là số lẻ theo (1) , và hiển nhiên chẵn
Từ các đó cho ta điều vô lý , ta có điều phải chứng minh .